Luật hóa các quy định quản lý môi giới bất động sản để thị trường phát triển an toàn, lành mạnh

“Lùa” khách đi xem đất, lừa đảo với hình thức tinh vi

Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), ngay cả khi thị trường đang gặp nhiều khó khăn trong thời gian gần đây, vẫn có không ít trường hợp bị các môi giới bất động sản giả mạo lừa đảo với nhiều hình thức tinh vi.

Điển hình mới đây nhất là vụ lừa đảo của Công ty Lộc Phúc. Để đưa các nhà đầu tư “vào tròng”, doanh nghiệp này đã tuyển một lượng lớn nhân sự đóng vai làm môi giới bất động sản, sau đó hướng dẫn họ vào các trang mạng xã hội lấy hình ảnh những căn nhà đẹp đăng lên website của công ty và các nền tảng khác để giới thiệu bán.

Nhiều người có nhu cầu mua nhà ở sẽ được hẹn gặp tại một địa điểm rồi đưa lên xe chở về một địa điểm hoàn toàn không liên quan tới nơi giới thiệu dự án ban đầu. Lúc này, trên xe được bố trí sẵn những “diễn viên quần chúng” được thuê giả làm “cò mồi” lôi kéo, dụ dỗ khách hàng cùng tham gia.

Hầu hết khách hàng bị thao túng với những lời tư vấn bùi tai, các bài chim mồi đánh vào tâm lý như có khách chốt cọc liên tục, khách mua gần hết lô đẹp, chiết khấu giảm giá chỉ trong ngày duy nhất, rút thăm trúng thưởng…

“Bên cạnh những nhà môi giới vừa có tâm vừa có tầm, một bộ phận không nhỏ ‘cò mồi’ hám lợi tận dụng thời cơ để lừa đảo khách hàng, đặc biệt là khách hàng có sẵn tiền nhưng kiến thức còn non, chưa biết cách chọn lọc thông tin tiếp nhận. Đây chính là hệ lụy của việc khách hàng thiếu hiểu biết, của việc thị trường và pháp luật hiện hành thiếu cơ chế ràng buộc đối với các đối tượng trung gian tư vấn, cung cấp thông tin sản phẩm, dự án bất động sản”, VARS nhận định.

Thực tế hiện nay, luật pháp hiện hành đã có các quy định xử phạt môi giới bất động sản không cung cấp, cung cấp không đầy đủ hoặc không chính xác hồ sơ, thông tin về bất động sản cũng như kinh doanh dịch vụ môi giới không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ hết hạn. Tuy nhiên, mức phạt không nhiều, dao động từ 10-25 triệu đồng. Ngoài ra, cũng chưa có quy định cụ thể là cơ quan nào quản lý, phản ánh ở đâu, với ai, phạt xong thì sao, làm sao dân biết…

Chính vì vậy, môi giới bất động sản vẫn là ngành nghề gần như không có rào cản khi gia nhập hay rút lui. Mọi người, mọi chủ thể, mọi cá nhân đều dễ dàng tham gia mà không có sự quản lý bằng các quy định pháp luật cụ thể.

Luật hóa các quy định quản lý môi giới bất động sản để thị trường phát triển an toàn, lành mạnh

Thông thường, đến thời điểm thị trường sốt nóng, lao động từ các ngành nghề khác tham gia làm môi giới bất động sản rất lớn, từ xe ôm, người bán nước tới công chức nhà nước… Họ đều có thể tham gia kết nối thực hiện giao dịch.

Thực tế, đây cũng chẳng phải là môi giới bất động sản đúng nghĩa. Các cá nhân này không được đào tạo, không có kiến thức hành nghề, hoạt động mang tính tự phát, không chịu sự quản lý chuyên nghiệp của bất kỳ cơ quan nào. Họ chỉ quan tâm làm sao để giao dịch diễn ra nhanh nhất, lợi dụng thời cơ “thổi giá” nhà đất để chuộc lợi, ôm hàng, lừa đảo khách hàng… gây lũng đoạn thị trường. 

Do đó, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho rằng, để bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư hay người mua nhà khi tham gia giao dịch, cần có cơ chế pháp luật ràng buộc về vai trò, trách nhiệm của môi giới bất động sản trong việc tư vấn, cung cấp thông tin. Tất cả những người hành nghề tư vấn môi giới cho khách hàng phải hoàn thành đúng, đủ các quy định trước khi hoạt động, trong đó bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề môi giới.

Chứng chỉ này sẽ được mã hóa, số hóa dưới hình thức thẻ hành nghề, hình thành hệ thống thông tin dữ liệu để cơ quan nhà nước quản lý. Người có thẻ sẽ là người giao dịch cuối cùng, xác nhận thông tin cần thiết tư vấn cho khách hàng. Mã thẻ sử dụng khi ký hợp đồng sẽ là căn cứ để đánh giá trách nhiệm liên đới khi giao dịch xảy ra vấn đề và như vậy người hành nghề bắt buộc hoạt động nghiêm túc, có uy tín.

Bên cạnh đó, VARS cho rằng, sẽ rất khó để thực thi những vấn đề nêu trên nếu chỉ có sự quản lý trực tiếp của Nhà nước. Vì vậy, để hướng đến một thị trường dịch vụ bất động sản chuyên nghiệp, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản Việt Nam theo chiều hướng lành mạnh và bền vững, bên cạnh các giải pháp từ phía chính sách của Nhà nước cũng cần phát huy tối đa vai trò của các tổ chức xã hội nghề nghiệp.

“Mạnh dạn bổ sung vào Luật Kinh doanh bất động sản các điều khoản cụ thể về vai trò, chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức xã hội nghề nghiệp về bất động sản và môi giới bất động sản. Điều này không chỉ giúp Nhà nước trong việc quản lý, giám sát thị trường bất động sản, tiết kiệm ngân sách quốc gia mà còn rất phù hợp với chuẩn mực pháp luật của nhiều quốc gia”, VARS đề xuất./.